الگوی طراحی مریل
  این الگو شامل پاسخ به سه سوال اصلی است که در ادامه می آیند.

 الف) اجزای تشکیل دهنده ی آموزش کدامند ؟

 از نظر مریل تمام موضوعات شناختی به طور کلی شامل سه عنصر تشکیل دهنده است که عبارتند از : . 

 1- تعمیم : تعریف مفاهیم مانند؛ مفهوم حکومت . به همین جهت تعمیم را مترادف تعریف می داند . شرح کلی مراحل انجام کار مانند ؛ مراحل ضرب اعداد دو رقمی در دو رقمی و شرح کلی یک اصل یا قانون مثل قانون انبساط. تعمیم را می توان مترادف تعریف دانست . 

2-نمونه : که همان مورد یا مثال است.مانند بیان خصوصیات شیر که نمونه ای از پستانداران است (مفهوم). یا مثالی از محاسبه ی محیط دایره (مراحل انجام کار). یا نمونه ای از قانون فشار (اصل یا قانون).همان طور که می بینید حقایق شامل تعمیم و نمونه نمی شود زیرا در تعریف حقایق گفتیم که حقایق شامل نام اشخاص یا محل یا زمان خاصی است پس قابل تعمیم نیستند. 

3 ) سؤال : عنصر دیگر آموزش سؤال یا تمرین است . مریل معتقد است که تمرین یا پرسش کردن در واقع پرسیدن و سؤال کردن از یک نمونه یا از یک تعمیم است . به عبارت دیگر در تمرین یا سؤال از شاگرد خواسته می شود که تعریف مفهوم ، شرح انجام دادن یک کار یا توضیح یک قانون یا نمونه ای از یک مفهوم را ارائه کند. بنابراین تمرین یا سؤال همان تعمیم ها و نمونه هایی است که به صورت سؤالی یا استفهامی مطرح می شود . 

تعمیم ها و نمونه ها هر کدام دو دسته اند :

1- بیانی( توضیحی ) : در ارائه بیانی موضوع ابتدا از سوی معلم یا مدرس یا از طریق هر یک از رسانه های آموزشی ارائه می شود .

2- سوالی.: در ارائه سوالی یا استفهامی ، معلم درس خود را با یر طرح یک سوال شروع می کند و به دنبال آن سوال های دیگر را مطرح می کند .

ب-ترتیب و توالی اجزای آموزش به چه شکل است؟

1- یادآوری : مریل عملکرد یادآوری را به چهار دسته زیر تقسیم کرده است : 

الف ) یادآوری معنایی تعمیم : ذکر یک نوع تعمیم جدید از جانب فراگیر . شاگرد تعمیم آموخته شده را با ساختار قبلی ذهنی خود تلفیق می کند . 

  ب ) یادآوری لفظی تعمیم : ذکر یک نوع از تعمیم آموخته شده یا تعاریف و تشریحات ارائه شده . 

  ج ) یادآوری معنایی مثال : ذکر یک مثال جدید،غیر از مثال های گفته شده در این صورت شاگرد با استفاده از برداشت خود پاسخ می دهد . 

  د ) یادآوری لفظی مثال : ذکر یک مثال به کار رفته در حین آموزش .  

2- ارائه : که یا به صورت تعمیم یا به صورت ذکر نمونه بیان می شود به دو دسته ارائه اولیه و ثانویه تقسیم می شود .

ارائه اولیه عبارت است از :. 

1) تعمیم بیانی یعنی توضیح یک تعمیم در آغاز درس.

2) تعمیم سؤالی یعنی سؤالی در مورد یک نمونه از تعمیم در آغاز درس.

3)نمونه ی بیانی یعنی توضیح یک نمونه در آغاز درس.

4)نمونه ی سؤالی یعنی شروع کلاس با ذکر یک مثال.

ارائه ثانویه :این نوع از ارائه آموزش در واقع مکمل انواع ارائه اولیه است که بر حسب نوع محتوا و نوع یادگیری به دنبال انواع اولیه ارائه در آموزش قرار می گیرد .

 انواع ثانوی ارائه آموزش برای تسهیل یادگیری فراگیران یا برای جلب علاقه و توجه آنان به کار می رود . مریل انواع ثانوی ارائه را انواع شرح و بسط می نامد که به صورت های مختلف به دنبال انواع اولیه آموزش ارائه می شود 

. انواع شرح و بسط آموزش بر حسب محل و منظور به کارگیری ، نام خاصی به خود می گیرد . . 

انواع شرح و بسط آموزش :

1- شرح و بسط زمینه ای : توضیح سوابق تاریخی موضوع و آموزش ( افرادی که در نوشتن یا اولین تحقیقات دست داشته اند ، محل اولین تحقیقات ، علت اهمیت موضوع و .. ) است . 

2- شرح و بسط پیش نیاز : چنانچه برای بیان یک موضوع به تعریف مفاهیم مورد استفاده در آموزش نیاز باشد ، این گونه توضیحات را پیش نیاز می نامیم . به عبارت دیگر ، تمام اطلاعات لازم برای یادگیری موضوع آموزش را شرح و بسط پیش نیاز می نامیم . 

3-شرح و بسط حافظه ای : گاهی آموزش حاوی روش هایی است که فراگیر را در یادآوری محتویات آموزش یاری می دهد . این گونه اضافات و توضیحات در آموزش را شرح و بسط کمک حافظه ای یا به اختصار حافظه ای می نامیم . 

4- شرح و بسط کمکی : چنانچه که در آموزش از بردار ، رنگ ، حروف درشت یا هر شیوه دیگری به منظور جلب توجه فراگیر به نکات و جزئیات خاصی از محتوای آموزشی استفاده شود ، آنها را روش های کمکی می نامیم . 

5- شرح و بسط شکل ارائه : هر گاه آموزش با استفاده از نوشتار و گفتار یا با استفاده از تصاویر ، نمودار ، فرمول یا هر نوع وسیله دیگر باشد . این گونه شرح و بسط ، شرح و بسط شکل ارائه نامیده می شود . به عبارت دیگر ، هر گاه محتوای آموزش به دو یا چند روش ارائه شود ، شرح و بسط شکل ارائه انجام شده است . 

6- شرح و بسط بازخورد : این نوع شرح و بسط آموزش از عمده ترین انواع ارائه ثانویه است . هر گونه توضیح معلم در قبال پاسخ فراگیران به منظور گسترش مفاهیم آموزش ، شرح و بسط بازخورد نامیده می شود . بعد از طرح هر سؤالی باید پاسخ صحیح را با توضیحات لازم به فراگیر ارائه کرد که این بازخورد می تواند به صورت کمک برای حل مسأله ، پاسخ صحیح یا اشارات و کمک هایی برای هدایت فراگیر در مراحل مختلف حل مسأله باشد . 

ب) روش های ارائه و ارزشیابی آموزش کدامند؟

روشهای ارائه و ارزشیابی در الگوی مریل : الگوی طراحی مریل چهار روش را در ارائه و ارزشیابی آموزش پیشنهاد می کند که برای به حداکثر رساندن کارایی مفیدند.

1 ) - تفکیک: طبق این اصل مشخص کردن و جدا نمودن انواع ارائه ی اولیه از انواع ارائه ی ثانویه به یادگیری فراگیر کمک می کند.برای مثال هنگام ارائه باید اطلاعات زمینه ای قبل از تعمیم ارائه شود که می توان به وسیله ی خطوط و رنگ ها یا اندازه های مختلف آنها را از هم تفکیک کرد.

2 ) - تنوع مثال: باید تا حد امکان متنوع باشد. باید سعی شود نمونه ای از تمام مثال ها ارائه شود . 

3 ) - همتا سازی: یعنی ارائه ی مثال ها همراه با غیر مثال باشد.یعنی موارد مشابه و متضاد در یادگیری و یادآوری و به کارگیری حقایق ، حوادث ، قوانین و مفاهیم در کتاب طرح شده باشد.

منظور از غیر مثال ها بیان موارد غلط می باشد که فراگیر باید آن را تشخیص دهد.مثلاٌ باید بعد از بیان مفهوم پستانداران از مثال هایی که جزئی از آنها نمی شوند نیز نام برد(ماهی ها و پرندگان) 

4) - سطح دشواری: در ارائه ی مثال ها و غیر مثال ها باید توجه کرد که مثال ها و غیر مثال ها از هر دونوع و از ساده به مشکل انتخاب شوند.

 مراحل طراحی آموزشی مریل

 1 ) تعیین خصوصیات فراگیران به خصوص میزان اطلاع آنان از موضوع آموزش . 

2 ) تعیین نوع عملکردی که پس از پایان آموزش از فراگیر انتظار می رود ( یادآوری ، کاربرد ،کشف و ابداع ) . 

3) تعیین انواع ارائه اولیه 

4) تعیین انواع ارائه ثانویه

5- رعایت چهار اصل ( تفکیک ، تنوع مثال ، همتا سازی و سطح دشواری در تمتم آموزش ها )

برگرفته از سایت :http://tamarkoz88.blogfa.com

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: